Waarom kiest u ons?

Deskundig

35 jaar ervaring

Betrokken

Uw belang is ons belang

Doelmatig

Vlot, efficiënt en effectief

Betrouwbaar

Wij komen onze afspraken na

Klanten die u voorgingen:

Mag gemeente handhaven op meer dan wat gevraagd is?

Een buurman vraagt om handhaving tegen u. De gemeente handhaaft vervolgens niet alleen op wat gevraagd is, maar op alles wat ze aan overtredingen vinden kan. Mag zij dat?

Prioritering bij handhaving

Een buurman vraagt om handhaving tegen u, bijvoorbeeld omdat hij uw erfafscheiding te hoog vindt. Omdat deze inderdaad hoger is dan het bestemmingsplan toestaat, gaat de gemeente tot handhaving over en gelast zij u om de erfafscheiding tot de toegestane hoogte te verlagen. U vindt dit onterecht, want u kunt probleemloos twintig, dertig andere gevallen in uw gemeente aanwijzen, waar de erfafscheiding ook te hoog is, maar waar de gemeente niets tegen doet. Hebt u een punt?

Bij het bezoek aan uw perceel constateert de handhavingsambtenaar behalve de te hoge erfafscheiding nog enkele andere overtredingen van het bestemmingsplan. De gemeente handhaaft ook hierop. U vindt dit onterecht en stelt dat de gemeente van het gedane handhavingsverzoek misbruik maakt. Hebt u een punt?

Het antwoord op deze vragen is mede afhankelijk van de gemeentelijke prioriteiten bij het toezichts- en handhavingsbeleid.

zoek.officielebekendmakingen.nl

Elke gemeente stelt prioriteiten bij het toezicht op de naleving en de handhaving van wettelijke regels. Overtredingen met een hoog risico voor de (leef)omgeving krijgen een hoge, overtredingen met een matig risico een gemiddelde en overtredingen met een laag risico een lage prioriteit. Maar hoe komt u te weten in welke categorie een bepaalde overtreding in uw gemeente valt?

Vaak is het beleid gepubliceerd - en dus op het internet te vinden. Typ in het zoekvenster van Google wat relevante woorden in, zoals de naam van uw gemeente, "prioriteit", "prioritering", "toezicht", "handhaving" en "beleid"; dan zult u de gewenste informatie al vaak vinden. Of zoek met die woorden op de website zoek.officielebekendmakingen.nl. Of zoek op de website met raadsinformatie van uw gemeente, <naam gemeente>raadsinformatie.nl, want vaak is er over het toezichts- en handhavingsbeleid in de gemeenteraad gesproken. Kunt u niets vinden, dan kunt u uw gemeente nog altijd om informatie bellen of mailen.

Hieronder zal ik de volgende combinaties voor u bespreken: 1) Gevraagd + hoge prioriteit, 2) Gevraagd + lage prioriteit, Ongevraagd + hoge prioriteit en 4) Ongevraagd + lage prioriteit.

Achterhalen en goed lezen wat uw buurman gevraagd heeft en wat dus niet, is een vereiste.

Gevraagd + hoge prioriteit

Het zal duidelijk zijn dat de gemeente mag handhaven.

Gevraagd + lage prioriteit

Als om handhaving gevraagd is, is een lage prioriteit geen reden om niet te handhaven. Met een beroep op het gelijkheidsbeginsel zult u niets bereiken. Het verschil tussen u en die andere gevallen is nu net, dat bij u om handhaving gevraagd is en in die andere gevallen niet.

In het omgevingsrecht geldt een beginselplicht tot handhaving. Toch mag de gemeente bij een verzoek om handhaving tegen een overtreding met een lage prioriteit niet meer zonder tot handhaving overgaan. Zij moet de concrete belangen die in de desbetreffende, individuele zaak spelen op een duidelijke, inzichtelijke wijze afwegen. Dit blijkt uit de uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van 1 september 2021:

"Alleen onder bijzondere omstandigheden (...) mag van handhaving worden afgezien. De keuze van een bestuursorgaan om in verband met een beperkte handhavingscapaciteit een bepaalde overtreding een lage prioriteit toe te kennen, geldt niet als een bijzondere omstandigheid. Het orgaan zal dus na een verzoek om handhaving een afweging moeten maken in het individuele geval, waarbij de belangen van de verzoeker worden betrokken. Bij deze afweging moet het bestuursorgaan bezien of het ondanks de prioritering in dit geval toch moet optreden."

Verderop in dezelfde uitspraak komt de Afdeling tot de conclusie dat burgemeester en wethouders geen inzichtelijke afweging hebben gemaakt. Om u te laten zien wat kan/moet meespelen, heb ik de passage voor u geciteerd:

"Niet duidelijk is waarom het college gelet op het karakter van het vertreden voorschrift, het daarbij betrokken algemeen belang en de belangen van de verzoekster is overgegaan tot handhaving. Daarbij neemt de Afdeling in aanmerking dat het college aan de handhaving tegen erfafscheidingen in dit gebied een lage prioriteit heeft toegekend. Het algemeen belang bij handhaving lijkt in dit geval dan ook niet zwaar te wegen voor het college. Daarnaast blijkt uit de stukken niet duidelijk in hoeverre de verzoekster om handhaving vanaf haar perceel zicht heeft op de erfafscheiding die naar de weg is gericht en of zij daarvan hinder ondervindt. Het college heeft niet inzichtelijk gemaakt welk gewicht het aan welk belang van de verzoekster heeft toegekend. Ook heeft het college in de besluitvorming niet inzichtelijk gemaakt op welke wijze het de belangen van [apellante] heeft gewogen. Dit alles leidt de Afdeling tot het oordeel dat het college in het besluit op bezwaar (...) niet deugdelijk heeft gemotiveerd waarom het ondanks de prioritering handhavend heeft opgetreden."

Ongevraagd + hoge prioriteit

In dit geval mag de gemeente handhaven. U hebt de pech gehad dat zij door het verzoek om handhaving van uw buurman bij uw overtreding uitgekomen is.

Ongevraagd + lage prioriteit

In dit geval - handhaving heeft een lage prioriteit en uw buurman heeft niet om handhandhaving tegen de overtreding verzocht - kunt u zich wel degelijk met een beroep op het gelijkheidsbeginsel tegen de handhaving, feitelijk een ambtshalve handhaving, verweren.

Specialisatie omgevingsrecht

Als Van Hoef Advocatuur heb ik mij in het omgevingsrecht en het bestuursrecht gespecialiseerd. Voor advies en rechtsbijstand op deze rechtsgebieden kunt u mij vrijblijvend opbellen of mailen.

Artikel geschreven door Paul Van Hoef

Paul Van Hoef is al ruim dertig jaar uw betrokken en betrouwbare advocaat. Uw belang is zijn belang, hij stopt pas als alle wegen zijn benut. Hij is ijzersterk als het aankomt op het oplossen van juridische puzzels. Vervolgens kan hij dit duidelijk uitleggen, waardoor u te allen tijde weet waar u aan toe bent. Hierdoor kan hij u goed bijstaan om een juridisch conflict te voorkomen of te winnen.

Paul Van Hoef